पहिलो डेपुटी गभर्नर बनेकी ढुंगानाको यस्तो थियो आन्तरिक प्रतिस्पर्धा

A+ A A-

सरकारी मात्रै होइन निजी क्षेत्रमा पनि जब महिला नेतृत्वमा पुग्छन् इतिहास रच्छन् । ६ दशक लामो संसदीय इतिहासमा जब ओनसरी घर्तिमगर सभामुख भइन् उनी पहिलो महिला सभामुख बनिन् । पाँच दशक लामो इतिहास बोकेको नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघमा जब भवानी राणा अघिल्लो कार्यकालमा अध्यक्ष बनिन् उनी महासंघको इतिहासको पहिलो महिला अध्यक्ष बनिन् । न्यापालिकाको इतिहासमा सुशीला कार्की २०७३ सालामा प्रधानन्यायाधीश हुँदा पहिलो महिला प्रधानन्यायाधीश बनेकी थिइन् ।

बैंकिङ क्षेत्रको नेतृत्वमा पनि महिला प्रतिनिधित्व अत्यान्तै कम अर्थात् अपवाद नै देखिन्छ । २७ वटा वाणिज्य बैंकमध्ये एउटामा मात्रै महिला प्रमुख कार्यकारी अधिकृत रहेकी छन् (अनुपमा खुञ्जेली, मेघा बैंक) । यसैबीच नेपाल राष्ट्र बैंकको ६५ वर्षे लामो इतिहासमा बुधबार पहिलो महिला डेपुटी गभर्नरले सपथ लिएकी छन् । मंगलबार मन्त्रिपरिषद् बैठकले उनीसहित बमबहादुर मिश्रलाई डेपुटी गभर्नरमा नियुक्ति गरेको थियो ।

राष्ट्र बैंकको कार्यकारी निर्देशकमा महिला सहभागितामा भने उनी दोस्रो हुन् । यअघि डा. मीना आचार्य कार्यकारी निर्देशक भएकी थिएन् । त्यसपछि भने उनी २०७४ माघ २८ मा कार्यकारी निर्देशकमा बढुवा भएकी थिइन् ।

२२ मंसिर २०५४ मा राष्ट्र बैंकको सहायक निर्देशकका रूपमा प्रवेश गरेकी उनी निर्देशक हुँदै कार्यकारी निर्देशकमा बढुवा भएकी हुन् । कार्यकारी निर्देशकमा वरीयताका हिसाबले भने उनी तेस्रो हुन् । उनीभन्दा अघि २०७३ भदौमा कार्यकारी निर्देशक भएका भुवन कँडेल पहिलो वरीयतामा थिए भने एकैदिन कार्यकारी निर्देशकमा बढुवा भएका नेफिल मताङ्गी मास्क्य दोस्रो वरीयतामा रहेका थिए ।

कार्यकारी निर्देशकमा उनी तेस्रो वरीयतामा रहे पनि उनीसँगै राष्ट्र बैंकमा प्रवेश गरेका ८ कार्यकारी निर्देशक रहेका छन् । देवकुमार ढकाल, नरेश शाक्य, सुमनकुमार अधिकारी, प्रदीपराज पौडेल, रेवतीप्रसाद नेपाल र रामबहादुर मानन्धरले एकैदिन राष्ट्र बैंकमा प्रवेश पाएका थिए ।

राष्ट्र बैंकको आन्तरिक प्रतिस्पर्धाबाट कार्यकारी निर्देशकसम्म पुगेकी ढुंगाना राजनीतिक रोजाइमा पनि आफू परेकोमा भने खुसी छन् । गभर्नरले कार्यदक्षताका आधारमा चार जनाको नाम सिफारिस गर्नुपर्ने हुन्छ भने सरकारले तीमध्ये दुई जनालाई नियुक्ति गर्ने भएकोले यो राजनीतिक नियुक्ति हो ।

उनी आफू पहिलो महिला डेपुटी गभर्नर भए पनि अब भने पटकपटक महिला डेपुटी गभर्नर हुने विश्वास राख्छिन् । यद्यपि, अहिले रहेका १७ कार्यकारी निर्देशकमध्ये उनी एक मात्र महिला कार्यकारी निर्देशक हुन् ।

मोरङ घर भएकी ढुंगानाले व्यवस्थापनमा विद्यावारिधि गरेकी छन् । उनले राष्ट्र बैंकको गभर्नरको मार्ग निर्देशनमा वित्तीय क्षेत्रलाई स्थायित्व दिने गरी काम गर्ने प्रतिबद्धता गरेकी छन् । नेपालको इतिहासमा पहिलो पटक महिला डेपुटी गभर्नर बनेकी ढुंगाना १८औँ गभर्नरको भने स्वतः दावेदार हुन् ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, फागुन २६, २०७७ २१:५४