आधा वर्ष नाका बन्द हुँदा पनि लक्ष्यको ८६ प्रतिशत राजस्व संकलन

A+ A A-

निर्यात व्यापार घट्दो देखिए पनि छिमेकी देश चीनसँग नेपालको आयात व्यापार प्रत्येक वर्ष बढेको छ । गत आर्थिक वर्षभर चीनबाट २ खर्ब ५ अर्ब ५१ करोड रुपैयाँको सामान आयात भएको थियो ।

चालू वर्षमा भने जेठसम्म १ खर्ब ६९ अर्ब ७२ करोड रुपैयाँको सामान आयात भएकोमा असारमा २० अर्ब बढीको सामान थप आयात भएको भन्सार विभागले जनाएको छ ।

चीनबाट आयात हुने सामग्री ७० प्रतिशत भारत घुमेर आउने गर्छ भने १५ प्रतिशत हवाई मार्गबाट र करिब १५ प्रतिशत नेपाल-चीनसँगको व्यापारलाई केन्द्रित गरेर सञ्चालनमा आएका तातोपानी भन्सार नाका र रसुवागढी भन्सार नाकाबाट आयात हुन्छ ।

चालू आर्थिक वर्षमा रसुवागढी भन्सार नाकाले राजस्वमा पाएको लक्ष्यको ८६ प्रतिशत पूरा गरेको रसुवागढी भन्सार कार्यालयका प्रमुख पुण्यबिक्रम खड्काले बताए । रसुवागढी भन्सार कार्यालयले ९ अर्ब रुपैयाँको भन्सार उठाउने लक्ष्य दिइएकोमा ७ अर्ब ७५ करोड रुपैयाँभन्दा बढीको राजस्व उठाएको छ ।

यो भन्सार कार्यालय कोरोना महामारीको कारण ५ महिनाभन्दा लामो समय बन्द हुँदा आयात-निर्यात दुबै रोकिएको थियो भने २२ असारदेखि एकतर्फीरूपमा खुलेको छ । वर्षको आधा समय बन्दा हुँदा पनि यो भन्सारले राजस्व लक्ष्यको ८६ प्रतिशत प्रगति हासिल गरेको हो ।

त्यस्तै तातोपानी भन्सार कार्यलयले भने चालू वर्षमा १ अर्ब ५९ करोड ६५ लाख रुपैयाँ राजस्व प्राप्ति गरेको तातो पानी भन्सार कार्यालय प्रमुख लालबहादुर खत्रीले बताए ।

चालू वर्षमा समग्रमा नेपालको व्यापार २० प्रतिशतले ह्रास आएको छ भने राजस्व करिब १६ प्रतिशतले ह्रास आएको छ । अन्य देशसँग आयात-निर्यात दुबै किसिमको व्यापारमा ह्रास आए पनि चीनसँग भने निर्यात कम भएको छ । तर, आयात गत वर्षकै बराबरको भएको भन्सार विभागको तथ्यांक रहेको छ ।

चीनतर्फ नेपालले गत वर्ष २ अर्ब १० करोड रुपैयाँको मात्रै सामान आयात गरेकोमा चालू वर्षमा भने १ अर्ब १३ करोड रुपैयाँ बराबरको सामान निर्यात गरको छ ।

गत वर्ष चीनसँग नेपालको व्यापारमा निर्यातको तुलनामा आयातको परिमाण १ सय १ गुणा बढी रहेको थियो भने चालू वर्षमा थप बढेको छ ।

चालू वर्षको व्यापार चीनसँग नेपालको व्यापारमा निर्यातको तुलनामा आयात १ सय ५० गुणा बढी देखिएको छ । जबकी नेपालको ६५ प्रतिशत व्यापार हिस्सा ओगट्ने भारतमा भने निर्यातको तुलनामा आयात १० गुणा बढी रहेको छ । गत वर्ष भारतसँगको यस्तो अनुपात १४ गुणाले बढी थियो ।

गत वर्षभर भारतबाट नेपालले ९ खर्ब १७ अर्ब रुपैयाँको सामान आयात गर्दा ६२ अर्ब ९५ करोड रुपैयाँको सामान निर्यात गरेको थियो । चालू वर्षको जेठ मसान्तसम्म ६ खर्ब ७० अर्ब रुपैयाँ सामान आयात गर्दा गत नेपालले ६२ अर्ब ९५ करोड रुपैयाँ भन्दा बढीको सामान निर्यात गरेको छ ।

चीनले धेरै वस्तुहरूको भन्सार छुट दिए पनि भारतको तुलनामा चीनमा नेपालु वस्तु पुर्‍याएर प्रतिस्पर्धागर्न गाह्रो भएको कारण निर्यातमा वृद्धि हुन नसकेको व्यापारी बताउँछन् ।

चीनसँग निर्यात बढाउनको लागि वर्षभर चीनका विभिन्न शहरमा १० वटा भन्दा बढी व्यापार मेलामा नेपाली व्यवसायीले भाग लिने गर्छन् । यी व्यापार मेलामा सरकारको तर्फबाट आर्थिक सहयोगसमेत हुने गरेता पनि चीनसँगको निर्यात व्यापार भने प्रत्येक वर्ष कम हुँदै गएको छ ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, साउन २, २०७७ ०८:४५